Volgens mij heeft bijna iedereen wel eens te maken gehad met een vis die op de bodem van het aquarium blijft hangen. In enkele gevallen kan het geen kwaad, echter als dit gedrag niet bij jouw vis past dan is er waarschijnlijk wat aan de hand in het aquarium.
Ik heb de ernstigheid van laag naar hoog gesorteerd, dus ik zou zeggen begin bovenaan en loop het lijstje af om te ontdekken waarom je vis op de bodem van het aquarium ligt of zwemt.
1. Sommige vissen zwemmen op de bodem
Vissen hebben een natuurlijke voorkeur waar ze in het aquarium zwemmen. Zo zijn er ook soorten die voornamelijk in de onderste waterlaag zwemmen, dicht bij de bodem van het aquarium.
Er is daarom geen reden voor paniek als je vissen regelmatig bij de bodem te vinden zijn.
Dit soort vissen hebben vaak ook behoefte aan zinkend voer zodat ze het vanaf de bodem kunnen opeten. Ook in de natuur zal deze vis hoogstwaarschijnlijk zijn voedsel op de bodem van een rivier vinden.
Als je vissen normaal niet op de bodem van het aquarium zwemmen dan is er waarschijnlijk wat anders aan de hand.
2. Een vis heeft rust nodig
Overdag zijn vissen actief en zodra het licht uit gaat zullen ze wat rustiger worden en zoeken dan een plekje op. Het kan daarom goed zijn dat je vis ervoor kiest om op de bodem van het aquarium te gaan liggen.
Het kan ook zijn dat je vis wilt rusten, maar deze geen veilige plek kan vinden. Door genoeg decoratie en planten in je aquarium te zetten zorg je voor plekken waar de vis zich kan terugtrekken.
Over het algemeen voelt een vis die op de bodem van het aquarium ligt zich niet veilig en kan daardoor gestrest raken. In het wild zou de vis op die manier zomaar opgegeten kunnen worden door een roofdier!
3. Er zijn nieuwe vissen in het aquarium gezet
Als je pas nieuwe vissen in je aquarium hebt gezet kan het voorkomen dat ze rustig op de bodem van het aquarium blijven liggen. Ze moeten nog wennen aan de nieuwe omgeving en de andere vissen.
Zodra de vissen zich veiliger voelen zullen ze langzaam maar zeker ook actief gaan rondzwemmen in het aquarium en de boel onderzoeken.
4. De vissen schuilen onderin het aquarium
Een reden om je zorgen te maken is als 1 of meerdere vissen gaan schuilen onderin het aquarium.
De vissen passen niet bij elkaar
Hou de vis goed in de gaten en kijk wat hij doet als geprobeerd wordt om weer naar boven te zwemmen. Het kan goed zijn dat een dominante vis de andere vis wegjaagt.
Zorg in dat geval voor wat meer schuilplekken in het aquarium door middel van decoratie en planten, zodat de zwakkere vissen zich veilig schuil kunnen houden.
Territoriaal gedrag
Ook kan het voorkomen dat meerdere vissen, die normaal op de bodem van het aquarium zwemmen, territoriaal gedrag gaan vertonen. Door op de bodem te gaan liggen proberen ze hun territorium af te bakenen.
Territoriaal gedrag van vissen die onderin het aquarium zwemmen kan opgelost worden door de bodem in denkbeeldige vakken op te splitsen. Dat kun je op een natuurlijke manier doen door een aantal grote planten erin te zetten.
5. Te veel vissen in het aquarium
Een veelvoorkomende probleem is dat het aquarium te klein is voor de hoeveelheid vissen die erin zwemmen. Hierdoor kunnen vissen moeite hebben om zich goed te bewegen en kunnen daardoor gestrest raken. Als reactie hierop kunnen ze op de bodem van het aquarium gaan liggen.
Daarnaast kan het zijn dat je aquarium wél groot genoeg is voor het vissenbestand, maar dat je teveel vissen van hetzelfde soort hebt.
Vissen hebben een bepaalde voorkeur waar ze in het water zwemmen: hoog, midden of laag bij de bodem. Bij veel vissen van hetzelfde soort is er simpelweg te weinig ruimte in een bepaalde waterlaag, waardoor het kan zijn dat ze de bodem op gaan zoeken.
6. Het aquariumwater is ongezond
Achterstallig onderhoud of het niet bijhouden van de waterkwaliteit is een bekend probleem waar vissen onder komen te lijden. Door slecht water worden ze moe en traag en uiteindelijk ligt de vis op de bodem voor zich uit te kijken.
Ammoniak en nitriet zijn de gevaarlijkste stoffen die in je water terecht kunnen komen. Je vissen produceren deze afvalstoffen, maar ook het teveel voeren van je vissen kan deze waardes verhogen. Je moet er daarom voor zorgen dat je regelmatig het water ververst en je filter goed functioneert.
7. Het aquarium is niet op de juiste temperatuur
Het kan goed zijn dat je aquarium niet meer op de juiste temperatuur is. Als dit gepaard gaat met vissen die ineens een stuk meer of minder eten of moeite hebben met ademen, dan kan dit de oorzaak zijn.
Bij een aquarium met te koud water zullen de vissen minder actief worden en gaan vaak stil liggen op de bodem van het aquarium om energie te besparen.
Aan de andere kant is te warm water ook weer niet goed. In warm water kan namelijk minder zuurstof opgenomen worden. Over het algemeen is het onderin het aquarium koeler, waardoor er dus ook meer zuurstof in het water zit.
Nog een nadelig effect van te warm water is dat het metabolisme van de vis ineens omhoog gaat. Het gevolg is dat ze meer gaan eten en het water sneller vervuilen.
8. Te weinig zuurstof in het water
Een teken van zuurstof te kort is dat je vissen naar lucht gaan happen bovenin het aquarium. Dit is vaak het gevolg van een zuurstof tekort in het water.
Ook komt het vaak voor dat vissen juist op de bodem naar lucht beginnen te happen en dat kan een combinatie van bovenstaande oorzaken zijn.
Het kan goed zijn dat ze al langere tijd te weinig zuurstof binnen krijgen en vermoeid zijn geraakt, of je aquarium is simpelweg te warm waardoor ze onderin het aquarium naar lucht proberen te happen.
Mocht je ook last hebben van algen, dan kan het goed zijn dat die een groot deel van het zuurstof opnemen.
Om snel zuurstof in je water te krijgen is het verstandigste om nu 25% van het water te verversen en een extra luchtsteentje in het water te zetten. Controleer daarna gelijk de temperatuur van het aquarium en de waterwaardes.
9. Ziekte bij je vissen
Ammoniakvergiftiging
Een ammoniakvergiftiging is één van de dodelijkste ziektes bij vissen die vaak over het hoofd wordt gezien als een vis op de bodem van het aquarium ligt.
Om te controleren of dit bij jou het geval is moet je de hoeveelheid ammoniak (en nitriet) meten in het water. Zowel het ammoniak- als nitriet gehalte mag nooit hoger zijn dan 1ppm (1mg/l)! In een gezond aquarium zit je meestal tussen de 0 en 0.50 mg / liter.
Is je ammoniakwaarde in het water te hoog? Vervang direct 25% tot 50% van het water en geef je vissen een dag niet te eten (dat kunnen ze best overleven). Hou daarna je waardes continue in de gaten zodat je het probleem van de hoge concentratie ammoniak kunt achterhalen.
Kenmerken van een ammoniakvergiftiging bij vissen
- Gebrek aan eetlust
- Moeite met ademen, veel slijm bij de kieuwen
- Onderin het aquarium naar lucht happen
Oorzaken van ammoniakvergiftiging bij vissen:
- Te veel vissen in het aquarium
- Slecht onderhoud, slecht werkend filter
- Je geeft de vissen teveel te eten
- Je aquarium is nog niet ingedraaid
- Je filter heb je zó goed schoongemaakt dat alle goede bacteriën door het putje zijn gespoeld.
Zwemblaasinfectie
Geen ammoniakvergiftiging? Het kan ook zijn dat de zwemblaas van je vis ontstoken is waardoor deze op de bodem ligt.
Een vis gebruikt de zwemblaas om op een bepaalde niveau in het aquarium te blijven hangen zonder hiervoor veel inspanning te leveren.
Als de vis zwemblaas problemen heeft kan deze moeite hebben om op de juiste hoogte te blijven zwemmen. Het gevolg is dat deze bijvoorbeeld steeds naar boven of naar beneden drijft. Ook is scheef zwemmen een symptoom van een zwemblaasinfectie.
Oorzaken van zwemblaasinfectie:
- Erg slechte waterkwaliteit waardoor de vis sneller ziek wordt
- Te veel eten
- Verstoppingen in het darmkanaal
- Soms het gevolg van een andere infectie
Hoe kun je een zwemblaasprobleem oplossen?
- Controleer allereerst de waterwaardes.
- Geef de komende 48 uur geen eten.
- Als verstopping de oorzaak is kan vezelrijk voedsel een oplossing zijn.
Witte stip
Een vis met witte stip is makkelijk te herkennen aan de witte stippen op het lichaam. Daarnaast vertoont de vis die last heeft van deze ziekte ook de volgende symptomen:
- Door vermoeidheid ligt de vis stil op de bodem van het aquarium
- Probeert zijn lichaam langs objecten te schuren om van de jeuk af te komen
- Verminderde eetlust
- Onregelmatig, snel zwemmen van de stress
Als je witte stip in een vroeg stadium ontdekt is het goed te behandelen. Verstandig is om wel de vis in een quarantaine aquarium te zetten zodat je andere vissen niet besmet worden.
Buikwaterzucht
Door een bacteriële infectie kan een vis buikwaterzucht krijgen waardoor de vis zich afzondert en lastiger kan zwemmen. Vaak zoekt deze een veilig hoekje onderaan je aquarium op.
Je herkent buikwaterzucht direct aan de opgezwollen buik van de vis en schubben die naar buiten wijzen. Het heeft wel wat weg van een dennenappel. Als je er vroeg bij bent kun je met speciale medicijnen de ziekte bestrijden.
Buikwaterzucht is in veel gevallen het resultaat van vies aquariumwater. Dat kan bijvoorbeeld het resultaat zijn van te veel vissen in het aquarium, slecht onderhoud of een slecht werkend filter. Door vervuild water zal het immuunsysteem van vissen minder goed werken en zijn daardoor vatbaarder voor van allerlei ziektes.
10. De vis is overleden
Ooit komt het moment dat je vis dood gaat. Normaal gesproken komen deze boven drijven, maar het kan ook goed zijn dat ze levenloos onderin het aquarium liggen.