Het kan een keer voorkomen dat de stroom wegvalt en je aquarium dus niet meer optimaal functioneert. In dit artikel vertel ik je welke voorbereidingen je kunt treffen, hoe lang een aquarium zonder stroom kan en wat je kunt doen om te voorkomen dat je vissen het loodje leggen.
In een optimaal gevuld aquarium kunnen vissen 3 tot 12 uur overleven. In een laag gevuld aquarium kunnen ze zelfs wel een dag of twee overleven. Echter zullen vissen bij een te vol aquarium binnen 3 tot 9 uur beginnen te sterven bij stroomuitval.
Stroomuitval zorgt ervoor dat cruciale onderdelen van een aquarium niet meer functioneren. Zo wordt het water niet meer gefilterd, staat je verwarming uit en werkt het luchtpompje niet meer. Toch hoeft dat niet direct reden te zijn voor paniek als je weet hoe je moet handelen.
Aquarium bij stroomuitval: hier moet je op letten
In Nederland krijg je gemiddeld genomen eens in de 4 jaar te maken met een stroomstoring die meestal binnen anderhalf uur is verholpen. Het Nederlandse elektriciteitsnet staat met een up time van 99.5% op de 17e plek van de wereld [1]. Door je goed voor te bereiden kun je jouw vissen in leven houden tijdens een stroomstoring.
Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen. Jouw vissen hebben de allerhoogste prioriteit en moeten het overleven. Om jouw vissen in leven te houden tijdens een stroomuitval moet je ervoor zorgen dat deze drie punten in je aquarium op orde zijn:
- Watertemperatuur op peil houden
- Zorg voor voldoende zuurstof in het water
- Het water mag niet vervuild raken
Zet je filter en verlichting uit
Het klinkt misschien onlogisch om tijdens een blackout je filter en verlichting uit te zetten en daar zit natuurlijk een reden achter.
Hieronder leg ik uit dat je met dekens rondom je aquarium deze op temperatuur kunt houden. Om brand te voorkomen is het belangrijk dat je de verlichting uitschakelt.
Ook het filter zet je uit omdat daarin giftige stoffen kunnen opbouwen bij stilstaand water. Het water pompt immers niet meer door je filter.
Watertemperatuur op peil houden
Jouw vissen houden van een stabiele temperatuur, en als de stroom uitvalt kan dat de temperatuur van het aquarium water beïnvloeden. Het glas van een aquarium is namelijk een slechte isolator en geeft snel warmte af aan de omgeving.
Bij een verwarmt aquarium krijg het verwarmingselement uiteraard geen stroom meer waardoor je aquarium begint af te koelen. Afhankelijk van de inhoud van je aquarium ben je na een aantal uur toch snel een paar graden kwijt. Dat kan het verschil zijn tussen leven en dood.
Dekens om het aquarium wikkelen
De eerste stap die je kunt ondernemen is door je aquarium in te pakken met een aantal dekens. Deze dekens hebben een isolerende werking zodat je aquarium minder snel in temperatuur daalt. Dek hierbij ook de bovenkant van het aquarium uit zodat er geen onnodige warmte ontsnapt.
Water opwarmen
Als de stroomstoring lang duurt en je merkt dat je watertemperatuur echt in de gevarenzone begint te komen, dan kun je het water nog proberen op te warmen.
Dit zou je kunnen doen door wat water op het gasfornuis warm te maken en in een tupperware bakje te doen. Dit bakje giet je niet leeg in het water, maar laat je op het water van het aquarium drijven.
Zorg ervoor dat het water handwarm is en niet heet. Handwarm water komt overeen met ongeveer 37 graden. Hou continue de temperatuur van je aquarium water in de gaten zodat het niet te warm word. Het zal geen vaart lopen, maar hou het in de gaten.
Water afkoelen
In uitzonderlijke gevallen kan het voorkomen dat je tijdens een stroomafval juist je aquarium wilt afkoelen. Je kunt dezelfde techniek gebruik zoals hierboven beschreven.
Je doet dan ijsblokjes en water in een bakje dat je op het aquariumwater laat drijven. Hou wederom nauwlettend de temperatuur in de gaten zodat je kunt bijsturen.
Zorg voor voldoende zuurstof in het water
Normaal gesproken zorgen de planten, de beweging van het water en een luchtpompje voor zuurstof in je aquarium. Tijdens een stroomuitval heb je alleen nog maar planten in je aquarium waardoor je al snel een zuurstof tekort krijgt.
Om het nog erger te maken: planten gebruiken zelfs zuurstof als de verlichting uit is! Maar geen paniek, er zijn een aantal oplossingen om ervoor te zorgen dat je vissen niet stikken.
Water in beweging houden
Aan het oppervlakte van het water vindt gaswisseling plaats. Hierbij staat het water CO2 (koolstofdioxide) af aan de lucht en neemt het zuurstof op. Door het water in beweging te houden zou je zo iets meer zuurstof in het water kunnen brengen, al is het minimaal.
Luchtsteen
Een betere oplossing is om een luchtsteen in je aquarium te plaatsen. Je kunt met behulp van een handmatig fietsenpompje lucht erdoorheen blazen zodat de zuurstof door het water opgenomen kan worden.
Als alternatief zou je ook een luchtpompje kunnen gebruiken die op batterijen werkt. Dat werkt natuurlijk een stuk beter en het gaat automatisch.
Zuurstoftabletten
Ook zou je nog zuurstoftabletten kunnen toevoegen aan het water. Deze verrijken, zoals de naam al zegt, het water met zuurstof. Dit is vaak een noodoplossing die gebruikt wordt al de luchtpomp en wordt ook wel eens gebruikt voor het vervoeren van vissen.
Het is handig als je er een paar op de plank hebt liggen. Je weet natuurlijk nooit wanneer het nodig is, maar dan heb je ze tenminste.
Aquarium filter zonder stroom
Het ergste wat je kan overkomen is dat je water ernstig vervuild raakt door de vissen óf het filter.
In het begin van dit artikel gaf ik al aan dat je de filterinstallatie moet uitschakelen omdat al die viezigheid dat de filter heeft verzameld bij stilstaand water giftig begint te worden. Zet je het filter niet uit, dan heb je kans dat deze giftige stoffen in het water terecht komen zodra de stroom weer terug is. Het gevolg: een hoop zieke of zelfs dode vissen.
Nu het filter uit staat is het trouwens een goed moment om deze schoon te maken met het water uit je aquarium. Zorg ervoor dat je alle viezigheid en slib uit de filtersponzen haalt. Zet daarna het filter weer in elkaar en vul deze met water. En vergeet niet de stekker in het stopcontact te steken.
Ververs ook circa 25% van je water om opbouw van ammoniak en andere giftige stoffen uit het aquarium te halen.
Bereid je aquarium voor op een stroomstoring
Hoewel een stroomstoring in Nederland niet vaak voor komt is het altijd handig om een plan achter de hand te hebben. Voorkomen is natuurlijk beter dan genezen.
Budget oplossing
Zoals ik eerder al aangaf zijn zuurstoftabletten en een luchtpompje dat op batterijen werkt erg handig. Het is een kleine investering dat een hoop ellende kan voorkomen. Voor nog geen €25,00 heb je het op de plank liggen.
Aquarium noodstroomvoorziening
Ook zou je voor een duurdere optie kunnen kiezen, namelijk een noodstroomvoorziening (UPS). Dit is in feite een grote batterij die ervoor zorgt dat jouw aquarium voor 1 of meerdere uren gewoon blijft draaien.
Het minimale wat ik op een noodstroomvoorziening zou zetten is de luchtpomp, het filter en een verwarming (indien van toepassing). Dan ben je goed ingedekt als je niet thuis bent tijdens een stroomuitval. De verlichting is naar mijn mening geen vereiste.
Hoe meer vermogen een UPS heeft, des te duurder deze is. De grootte die je nodig hebt is afhankelijk van het stroomverbruik van je apparaten en hoe lang je wenst dat de UPS stroom blijft geven.
Veelgestelde Vragen
Hoe lang mag een aquarium filter uit staan?
Bij het wegvallen van stroom mag een aquarium filter enkele uren uit staan. Zonder doorstroming van het water zullen de goede bacteriën afsterven en komen er giftige stoffen vrij die in het aquarium terecht kunnen komen. Om dit te voorkomen moet een filter in een aquarium altijd aan staan.